Kuzey Koreli Sığınmacı Güney Kore Mahkemelerinde Dava Açıyor
Güney Kore merkezli Kuzey Kore İnsan Hakları Veri Merkezi (NKDB), 9 Temmuz 2025 tarihinde yaptığı açıklamada, Kuzey Kore’den kaçtıktan sonra Güney Kore’ye sığınan bir bireyin, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ve bazı yetkililer hakkında Güney Kore mahkemelerinde dava açmaya hazırlandığını duyurdu.
İddialar 1997 Yılına Dayanıyor
Açıklamaya göre, Choi isimli Kuzey Koreli sığınmacı, 1997 yılında Çin’e kaçtı. 2008 yılında Çin’den zorla Kuzey Kore’ye gönderilen Choi, burada yaklaşık beş ay boyunca gözaltı merkezlerinde tutuldu. NKDB’nin açıklamasında, Choi’nin gözaltı süresince fiziksel şiddet, cinsel saldırı, yetersiz beslenme ve tıbbi ihmal gibi çeşitli insan hakları ihlallerine maruz kaldığı ileri sürüldü.
Choi, 2012 yılında Güney Kore’ye sığındı ve burada hayatına devam ediyor.
Yargı Süreci Güney Kore’de Başlayacak
NKDB’nin bildirdiğine göre, Choi Seul Merkez Bölge Mahkemesi'ne başvuruda bulunacak. Ayrıca Seul Merkez Bölge Savcılık Ofisi'ne de suç duyurusunda bulunması planlanıyor. Dava, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile birlikte bazı Kuzey Koreli yetkililer hakkında açılacak.
Bu dava, Kuzey Kore’de doğmuş ve oradan kaçmış bir kişinin, Güney Kore mahkemelerinde Kuzey Kore yönetimine karşı açtığı ilk dava olma özelliği taşıyor.
NKDB: İnsan Hakları İhlalleri Belgelenmeli
Kuzey Kore İnsan Hakları Veri Merkezi (NKDB), uzun yıllardır Kuzey Kore'den kaçan bireylerin tanıklıklarını ve insan hakları ihlallerine ilişkin belgeleri arşivliyor. Bu dava süreci, aynı zamanda Kuzey Kore rejiminin uygulamalarıyla ilgili yargı denetiminin uluslararası platformlara taşınmasına yönelik yeni bir aşama olarak değerlendiriliyor.
Yetkililer, söz konusu davanın, Güney Kore’de yaşayan diğer Kuzey Koreli sığınmacılar için de benzer adımların önünü açabileceğini belirtti.
Uluslararası Hukuk ve Yargı Yetkisi
Choi'nin Güney Kore mahkemelerinde dava açması, uluslararası hukukta sıkça tartışılan evrensel yargı yetkisi kapsamında değerlendirilebilecek bir durumdur. Bu yetki, bir devletin başka bir devlette işlenmiş ciddi insan hakları ihlalleri veya savaş suçları gibi eylemleri yargılama hakkına sahip olabileceği durumları kapsamaktadır.
Güney Kore yasaları uyarınca, belirli insan hakları ihlalleri, mağdurun ülke topraklarında bulunması hâlinde yargıya taşınabilmektedir.
Davanın Süreci ve Olası Gelişmeler
Dava başvurusu Seul Merkez Bölge Mahkemesi’nde yapılacak.
Suç duyurusu Seul Merkez Bölge Savcılık Ofisi’ne iletilecek.
Sanıklar arasında Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’un da adı geçiyor.
İddialar, gözaltı sürecinde işkence, cinsel şiddet, ihmal ve yetersiz beslenme gibi konuları içeriyor.
NKDB, davaya ilişkin hukuki sürecin şeffaf şekilde yürütülmesini ve tüm delillerin ulusal ve uluslararası kamuoyuyla paylaşılmasını talep etti.
Kuzey Kore Yönetiminden Açıklama Yok
Haberde yer alan iddialar üzerine, Kuzey Kore yönetiminden herhangi bir resmi açıklama yapılmadı. Kuzey Kore hükümeti, geçmişte benzer suçlamaları sistematik olarak reddetmiş ve ülkelerinde insan haklarına saygı gösterildiğini savunmuştu.
Choi’nin açacağı dava, hem Kuzey Kore insan hakları ihlallerinin belgelenmesi hem de uluslararası hukuk alanında yeni emsal oluşturma potansiyeli nedeniyle dikkat çekiyor. Güney Kore yargı mercileri, başvurunun ardından inceleme sürecini başlatacak.
NKDB ve hukukçular, davanın uluslararası insan hakları mekanizmaları açısından örnek teşkil edebileceğini belirtiyor.
Kaynak: Kuzey Kore İnsan Hakları Veri Merkezi (NKDB) – 9 Temmuz 2025 tarihli açıklama.
İçerik yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Yargı süreci tamamlanmadan suçlama ve iddialar kesinlik taşımaz.
