Manisa’da Don Felaketi Sonrası Üzüm Hasadı Başladı
Manisa, Türkiye’nin en önemli üzüm üretim merkezlerinden biri olarak her yıl milyonlarca tonluk üretim kapasitesiyle dikkat çekiyor. Ancak 2025 yılının nisan ayında yaşanan don felaketi, üretimde büyük kayıplara yol açtı. İl genelinde geniş alanları etkileyen düşük sıcaklıklar, özellikle dünyaca ünlü Sultani çekirdeksiz üzüm üretiminde rekolteyi olumsuz etkiledi.
Gediz Ovası’nda başlayan hasat sürecinde çiftçiler, düşük rekolteye rağmen sabahın erken saatlerinden itibaren bağlara giderek ürünlerini toplamaya başladı. Hasat edilen üzümler özel işlemlerden geçirilip kurutma alanlarına seriliyor. Ürünler 7 ila 9 gün arasında güneşte kurutulduktan sonra makineler yardımıyla saplarından ayrılıyor ve ihracata hazır hale getiriliyor.
Avrupa ülkeleri ve Rusya, kuru üzüm ihracatında başlıca pazarlar arasında yer alırken, iç piyasada da tüketim son yıllarda artış gösterdi.
Rekolte Kaybı Yüzde 80’leri Buldu
Saruhanlı ilçesinde çiftçilik yapan ve aynı zamanda AK Parti Saruhanlı İlçe Başkanı olan Şerif Eroğlu, donun üreticiler üzerindeki etkilerini dile getirdi. Eroğlu, 10 Nisan 2025 tarihinde yaşanan don felaketi sonrası bağlarda yüzde 90’a varan hasar meydana geldiğini belirtti.
Eroğlu, hasatta kalan ürünün yaklaşık 10’da 1 seviyesinde olduğunu vurgulayarak şu bilgileri paylaştı:
Hasatta 5. güne gelinmesine rağmen üretim miktarı oldukça düşük seviyede.
Bağlarda kalan üzümler, düşük miktar nedeniyle daha kaliteli salkımlar oluşturdu.
Üreticiler, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) kapsamında eylül ayında ödeme bekliyor.
Çiftçiler, giderlerin karşılanabilmesi için tarım desteklerinin öne alınmasının önemine dikkat çekiyor.
Ziraat Odası: “Sezon Sancılı Başladı”
Saruhanlı Ziraat Odası Başkanı Aydoğan Okur, ilçede yaşanan kayıpları kamuoyuyla paylaştı. Okur’un aktardığı verilere göre:
TARSİM raporlarına göre ilçede yüzde 80-85 arasında hasar meydana geldi.
Çiftçilerin büyük bölümü ürününü kaybettiği için borçlarını ödeme konusunda zorluk yaşıyor.
Eylül ayında yapılacak sigorta ödemelerinin erkene çekilmesi gerektiği vurgulandı.
Okur, üreticilerin öncelikli olarak mahsul yetiştirip ülke ekonomisine katkı sağlamayı hedeflediğini ancak bu yıl doğal afet nedeniyle bu hedefin gerçekleşmediğini ifade etti.
Üretim Rakamlarında Büyük Düşüş
Geçmiş yıllarda Saruhanlı ilçesinde yıllık 40 ila 45 bin ton arasında kuru üzüm elde ediliyordu. Ancak 2025 yılında yaşanan don felaketi nedeniyle bu rakamın 8 ila 10 bin ton seviyelerine gerilediği bildirildi.
Ziraat Odası’nın sahadan aktardığı verilere göre:
Dekar başına alınan ürün miktarı 100 kilograma kadar düştü.
Önceki yıllarda bu rakam çok daha yüksek seviyelerdeydi.
Rekolte düşüşü hem çiftçiler hem de ülke ekonomisi için kayıp anlamına geliyor.
Okur, bu kayıpların ilerleyen yıllarda bağların yeniden toparlanmasıyla telafi edilebileceğini, ancak kısa vadede çiftçilerin ciddi ekonomik zorluklarla karşı karşıya olduğunu belirtti.
TARSİM Sigortası ve Çiftçi Beklentileri
Manisa genelinde üzüm üreticilerinin önemli bir kısmı TARSİM poliçeleriyle ürünlerini sigortalatıyor. 2025 yılı don felaketi sonrası çiftçilerin yüzde 70’e varan sigortalılık oranına sahip olduğu açıklandı.
Sigorta ödemelerinin eylül ayında yapılması planlanıyor. Ancak üreticiler, hasat sonrasında acil giderlerin karşılanması için ödemelerin öne alınmasını talep ediyor. Çiftçilerin kredi borçları, gübre, ilaç ve işçilik maliyetleri göz önünde bulundurulduğunda, sigorta desteği üreticilerin ayakta kalabilmesi için kritik önem taşıyor.
Dünya Sofralarına Giden Ürün
Manisa’da hasat edilen Sultani çekirdeksiz üzüm, işlenip kurutulduktan sonra dünyanın birçok ülkesine ihraç ediliyor. Özellikle Avrupa ülkeleri ve Rusya, Türkiye’nin kuru üzüm ihracatında öne çıkan pazarları arasında yer alıyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye her yıl 250 bin tonun üzerinde kuru üzüm ihracatı gerçekleştiriyor. Manisa bu üretimin yaklaşık yüzde 85’ini karşılıyor. 2025 yılı don felaketi sonrası ihracat miktarının düşmesi bekleniyor.
İç piyasada da kuru üzümün kullanımı son yıllarda artış gösteriyor. Özellikle gıda sanayisinde ve ev tüketiminde üzümün tercih edilmesi, ürünün stratejik değerini artırıyor.
Manisa’da 2025 yılının nisan ayında yaşanan don felaketi, üzüm üretimini ciddi şekilde etkiledi. Rekolte kaybı yüzde 80’leri bulurken, üreticiler sigorta ödemelerinin erkene alınmasını talep ediyor. Düşük üretim miktarına rağmen ürün kalitesinin yüksek olması dikkat çekiyor.
Sultani çekirdeksiz üzüm, Türkiye’nin tarımsal ihracatında önemli bir yere sahip olmaya devam ediyor. Ancak bu yıl yaşanan doğal afetin etkileri hem çiftçilerin hem de ülke ekonomisinin gündeminde yer almaya devam edecek.
