Kuraklık su krizine dönüştü
İzmir’de son yılların en kurak yazı yaşanıyor. Kentin içme suyu kaynağı olan Tahtalı Barajı’nda doluluk oranı yüzde 10’un altına düştü. İlçelerde planlı su kesintileri başladı. İzmir Ekonomi Üniversitesi Afet Yönetimi ve Risk Azaltma Uygulama ve Araştırma Merkezi (EKOAYRA) Müdürü Prof. Dr. Gökhan Kılıç, tarımda acil dönüşüm çağrısı yaptı.
Kaçak kuyular doğal dengeyi bozuyor
Prof. Dr. Kılıç, özellikle kaçak sondaj kuyularının su kıtlığını derinleştirdiğini belirtti:
“Kırsalda resmi izin olmadan açılan binlerce kuyu yer altı su rezervlerini tükenme noktasına getirdi. Bu sadece su kaybına değil, toprağın çökmesine ve çölleşmeye de yol açıyor.”
Tarımsal çöküş kapıda
Türkiye’de su tüketiminin yaklaşık %74’ü tarımda kullanılıyor. Kılıç, bu tüketimin sürdürülebilir olmadığını vurgulayarak, “Kuruyan barajlar artık sadece uyarı değil, bir kriz göstergesi. Tarımsal üretim çöküşle karşı karşıya,” dedi.
“Topraksız tarım zorunlu hale gelmeli”
Alternatif tarım yöntemlerine geçilmesinin artık bir seçenek değil, zorunluluk olduğunu belirten Kılıç, hidroponik sistemlerin avantajlarını şöyle sıraladı:
Su tüketimi %90’a varan oranda azalıyor
Verimlilik ve üretim hızı artıyor
Pestisit ve kimyasal ihtiyacı düşüyor
Tarım alanına bağlı kalınmıyor
Aynı alanda daha fazla üretim yapılabiliyor
Bireysel üretim de mümkün
Topraksız tarım sistemlerinin büyük çiftliklerin yanı sıra bireysel kullanıcılar tarafından da uygulanabileceğini vurgulayan Kılıç, “Çatı katı, balkon, konteyner gibi alanlar üretim için yeterli olabilir,” dedi.
“3 yılda kendini amorti eder”
Topraksız tarım sistemlerinde LED aydınlatma, sensörler ve otomasyon gibi altyapı yatırımlarının gerekli olduğunu ifade eden Kılıç, bu sistemin ortalama üç yıl içinde kendini amorti ettiğini söyledi.
İlaç ve gübre masraflarının azalmasının işletme kârlılığını artıracağını belirtti.
Eğitim ve teşvik şart
Topraksız tarımın sürdürülebilirlik açısından bir devlet politikası haline gelmesi gerektiğini vurgulayan Kılıç, “Çiftçiler teknolojiye uyum sağlayacak şekilde eğitilmeli. Uygulamalı, teorik ve donanımsal destek şart” dedi.
Topraksız tarım nedir?
Topraksız tarım, bitkilerin toprak yerine mineral bakımından zengin solüsyonlarla ya da inert maddelerle yetiştirildiği bir üretim yöntemidir. Bitkiler besinleri doğrudan sudan alır. En yaygın sistemler arasında hidroponik, aeroponik ve akuaponik yer alır.
